Górka Powstańców

Górka Powstańców to najwyższy punkt Cmentarza Łyczakowskiego, naturalne wzniesienie, dzięki któremu mawiano, ze natura sama usypała tam kurhan. Pod koniec XIX w. szczyt wzgórza przeznaczono na kwaterę dla weteranów Powstania Styczniowego, których wielu po latach emigracji, lub zesłania osiadało we Lwowie. Nie wszyscy dożyli powstania tej kwatery, dlatego są także rozsiani po innych polach Cmentarza Łyczakowskiego. 

Kwatera powstańców 1863 r.

Najbardziej znaną z osób tu pochowanych jest Benedykt Dybowski, wybitny lekarz, przyrodnik, badacz Bajkału i Kamczatki. Obok spoczął Bronisław Szwarce, mentor Piłsudskiego, z którym poznali się na zesłaniu. Nad żołnierskimi grobami góruje pomnik Wizunasa Szydłowskiego, pochodzącego według legendy z książęcej rodziny litewskiej. Z mniej znanych, a ciekawych postaci, warto wymienić księdza Franciszka Iwanickiego, który przeżył 101 lat, Zygmunta Baczyńskiego, dziadka Krzysztofa Kamila, Gustawa Fishera, aktora, który grał na scenie z młodą Modrzejewską, malarza Józefa Dziewońskiego, Mikołaja Epsteina, pochodzącego z bogatej warszawskiej rodziny żydowskiej, który prowadził we Lwowie salon literacki, Józefa Grekowicza, wybitnego inżyniera, kierującego budową kolei na Bałkanach. 

W czasach powojennych kwatera była, jak cały cmentarz, mocno zaniedbana i niszczała. W 1975 r. dotarł tam mój dziadek i zrobił kilka zdjęć:

Później, przypuszczam, że w l. 90. XX w. kwaterę uporządkowano, między innymi usuwając samosiejki, które postały ją gąszczem, ale nie było możliwości renowacji nagrobków. Tak cmentarzyk wyglądał w 2007-2008 r.:

W 150. rocznicę wybuchu Powstania znalazły się pieniądze na renowację kwatery i dzięki pomocy z Polski odzyskała ona dawny blask. Cmentarz oczyszczono, wyrównano krzyże, które stoją teraz na solidnych betonowych podstawach. Nagrobki kamienne oczyszczono z mchu i porostów.

Od kilku lat Górka Powstańców jest miejscem, którym 1. listopada, w ramach akcji „Światełko Pamięci dla Cmentarza Łyczakowskiego” opiekuje się Pogoń Lwów.