Odessa nieoczywista #12: stary cmentarz kozacki

Jeśli wybierzecie się na przejażdżkę 20. tramwajem, koniecznie zróbcie przystanek w połowie trasy, żeby obejrzeć stary kozacki cmentarz. Znajduje się on za zabudowaniami i trzeba do niego iść ok 10 minut od przystanku, ale nie jest ciężko go znaleźć. Znajduje się dokładnie tu.

Cmentarz jest starszy niż samo miasto – najstarszy datowany nagrobek pochodzi z 1791 r, Odessa powstała w 1794 r.. Kozackie osiedle – Sicz zjawiło się tu ok. 1775 r., kiedy caryca Katarzyna zlikwidowała Sicz Zaporoską. Kozacy zmuszeni byli złożyć broń i znaleźć sobie inne, niż wojenne, zajęcie. Stąd pochodzi ich przydomek: Nierubaje. Wielu dawnych żołnierzy osiedliło się wówczas na terenach tureckich (za chwilę, przy pomocy tych samych Kozaków, wejdzie tu Rosja) i zajęło się sprzedażą i transportem soli, pozyskiwanej z pobliskiego limanu Kujalnickiego lub wydobyciem kamienia do budowy powstającego miasta.

Na cmentarzy pochowanych jest ok. 500 osób, zachowało się ok. 200 nagrobków, w tym masywne, kamienne krzyże o ciekawej formie. Wyróżnia się nagrobek ze spoczywającą na poduszce buławą, należący do chorążego wojska kozackiego. Kilka lat temu teren „uporządkowano” – krzyże pomalowano wapnem, co raczej nie dodało im uroku.

Jest to największy zachowany cmentarz kozacki na terenie Ukrainy.